Kodeks pracy to zbiór przepisów, który reguluje prawa i obowiązki wszystkich pracowników objętych stosunkiem pracy oraz pracodawców. Niestety bardzo często jest jednak tak, że sięgamy po ten akt normatywny dopiero w sytuacjach nagłych, kiedy pojawiają się problemy lub okoliczności, które sprawiają, że z jakichś przyczyn okresowo nie możemy wykonywać swoich obowiązków. Wiele spraw dotyczących zatrudnienia wiąże się z pojawieniem licznych pytań i wątpliwości, a próba samodzielnego zestawienia ich z zapisami prawa prowadzi do powstania jeszcze większych niejasności.
Urlop okolicznościowy, macierzyński i rodzicielski
W życiu może pojawić się wiele sytuacji, które na pewien czas ograniczają naszą zdolność do wykonywania obowiązków określonych w umowie zawartej z pracodawcą. Urodzenie dziecka, śmierć bliskiej osoby czy zawarcie związku małżeńskiego to tylko niektóre okoliczności, których wystąpienie daje pracownikowi możliwość wykorzystania dodatkowych dni wolnych od pracy.
Wielu pracowników ma wątpliwości, czy i w jakim wymiarze przysługują im dodatkowe dni wolne od pracy. Takie sytuacje określa szczegółowo Kodeks pracy. Urlop okolicznościowy może trwać od 1 do 2 dni, a w uzasadnionych przypadkach pracownik może z niego korzystać więcej niż raz w roku.
W życiu pracownika mogą pojawić się trzy podstawowe sytuacje uprawniające go do wykorzystania dodatkowych dni wolnych:
• zawarcie związku małżeńskiego przez pracownika lub jego dzieci,
• narodziny dziecka,
• pogrzeb bliskiej osoby.
Ustalenie ilości dni wolnych przysługujących konkretnemu pracownikowi zależne jest od tego, czy wydarzenie dotyczy samego pracownika oraz od stopnia pokrewieństwa między pracownikiem a osobą wstępującą w związek małżeński lub zmarłą.
Wiele wątpliwości wywołuje także szeroko opisywany przez Kodeks pracy urlop macierzyński. Ile powinien trwać urlop macierzyński? Jakie wynagrodzenie przysługuje za ten okres? Czy możemy stracić pracę w trakcie urlopu macierzyńskiego? To tylko niektóre z pytań zadawanych przez pracowników spodziewających się dziecka.
Do trudnych i złożonych zagadnień można zaliczyć także sposób wynagradzania pracowników za godziny spędzone w miejscu zatrudnienia poza tymi określonymi w umowie. Kiedy i na jakich zasadach pracodawca ma prawo wymagać od pracownika pozostania w pracy również opisuje Kodeks pracy. Nadgodziny mogą być zrekompensowane w dwojaki sposób – albo finansowo, albo w formie dodatkowych dni wolnych. Czy pracownik ma jakąkolwiek możliwość wyegzekwowania od pracodawcy takiego sposobu rozliczenia nadgodzin, który będzie dla niego najbardziej optymalny?
W wielu sprawach dotyczących Kodeksu pracy także warto skonsultować się z adwokatem. Zbiór praw i obowiązków pracownika i pracodawcy jest szeroki przez co czasami trudno jest uporządkować sprawy bez odpowiedniej pomocy.
