Spisanie testamentu nie powinno kojarzyć się z przykrą czynnością, zarezerwowaną wyłącznie dla osób, które spodziewają się odejścia w niedalekiej przyszłości. Spisanie testamentu oznacza przede wszystkim uporządkowanie ważnych spraw, dbałość o ład w sferze majątkowej oraz zaopiekowanie się bliskimi – ponieważ dzięki temu po śmierci spadkodawcy będą oni mieli jasność co do rozdysponowania jego majątku.
Prawo spadkowe – jak wiele innych dziedzin prawa – jest skomplikowane, a sprawy dotyczące dziedziczenia majątku bywają trudne również ze względu na towarzyszące im silne emocje (oraz, niestety, często też konflikty w rodzinie).
Z tego powodu chcemy tu podkreślić przede wszystkim dwie rzeczy:
- O sprawach związanych ze spadkiem warto myśleć jeszcze za życia ewentualnego spadkodawcy, a nie dopiero po jego śmierci;
- W wielu przypadkach korzystne okażą się konsultacje z adwokatem. Samodzielne zajmowanie się skomplikowanymi zagadnieniami prawa spadkowego może przynieść więcej komplikacji niż korzyści. Porady prawne w zakresie testamentu są usługą powszechnie i często świadczoną przez adwokatów.
Prawo spadkowe i konflikty wokół testamentu
Weźmy za przykład sytuację, kiedy oboje rodziców zmarło nie zostawiwszy po sobie testamentu, a byli posiadaczami mieszkania. Dodatkowo ojciec miał dwoje dzieci z poprzedniego małżeństwa oraz wnuka. Teraz cztery osoby – córka zmarłych małżonków, a także dwoje dzieci z poprzedniego małżeństwa oraz wnuk ojca – mają roszczenia co do mieszkania.
Od czego zacząć uporządkowanie tej sprawy? Jak dopełnić formalności i komu należy się jaka część spadku? Czy wystarczy wizyta u notariusza, czy sprawą powinien zająć się sąd? Oto trudne pytania, jakie mogą pojawić się w takiej sytuacji.
Inne sytuacje, które mogą rodzić wątpliwości i problemy, to na przykład:
- Moi rodzice są zadłużeni. Wartość długu prawdopodobnie przekracza wartość majątku. Czy po ich śmierci wierzyciele zgłoszą się do mnie?
- Jak poprawnie wypełnić wniosek (i go opłacić) do sądu o wszczęcie postępowania spadkowego?
- Czy pewnych członków najbliższej rodziny można całkowicie wykluczyć z dziedziczenia? W jakiej sytuacji jest to możliwe?
- Czy osoby niewymienione w testamencie mogą ubiegać się o otrzymanie części spadku?
Wiele pytań wywołuje także sukcesja prawna, szczególnie gdy dotyczy działalności gospodarczej. Na te i inne pytania może odpowiedzieć adwokat w czasie spotkania po szczegółowej analizie sytuacji.
Każdy przypadek jest indywidualny, a śmierć członka rodziny i kwestie związane z odziedziczeniem po nim majątku bardzo często oznaczają stres i nagromadzenie wątpliwości.
Im szybciej uda się te wątpliwości rozpoznać (np. spisując je na kartce papieru czy omawiając z zaufanymi osobami), tym szybciej torujemy sobie drogę do znalezienia rozwiązań i zamknięcia wszystkich formalności związanych z testamentem i dziedziczeniem.
Generalna zasada jest taka, że sprawę testamentu lepiej jest uregulować za życia, zasięgając porady prawnej i w ten sposób upewniając się, że wszystkie formalności zostały dopełnione.
